Paragraaf 3 - Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente beheert de kapitaalgoederen waarvoor zij verantwoordelijk is. De kapitaalgoederen verhardingen, riolering, civiele kunstwerken, groen, speelgelegenheden, openbare verlichting en watergangen vertegenwoordigen tezamen een vervangingswaarde van ruim € 190 miljoen. Zorgvuldig beheer van dit kapitaal is belangrijk. Hiermee wordt kapitaalvernietiging voorkomen en blijft de waarde zo hoog mogelijk. De waarde is afgestemd op de activiteiten die in de openbare ruimte plaatsvinden, zoals wonen, werken en recreëren. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen wordt aangegeven wat de kaders zijn waarbinnen het onderhoud van deze goederen plaats vindt.  

De gemeente Albrandswaard beheert binnen de openbare ruimte de volgende kapitaalgoederen:

•    Verhardingen zoals wegen, straten, paden en pleinen binnen de bebouwde kom;
•    Straatmeubilair;
•    Openbare verlichting;
•    Verkeer- en straatnaamborden;
•    Gemeentelijke riolering;
•    Waterbodems, beschoeiingen;
•    Civiele kunstwerken;
•    Openbaar groen;
•    Speelvoorzieningen, en
•    Gemeentelijke gebouwen.

Om de kapitaalgoederen goed te kunnen beheren, is halverwege 2020 het Beheerplan openbare ruimte 2020 - 2024 ambtelijk geactualiseerd. Het beheerplan geeft duidelijkheid over de kosten die gemaakt moeten worden om de openbare ruimte te onderhouden binnen de wettelijke kaders en de met de gemeenteraad afgesproken beleidskaders. Uitgangspunt daarbij is dat de planningen voor vervanging en groot onderhoud zijn gebaseerd op resultaatgericht beheer. Dit houdt in dat wordt onderhouden of vervangen wat daadwerkelijk nodig is, in plaats van onderhouden of vervangen op basis van technische levensduur. Gewerkt wordt aan een actualisatie van het beheerplan wegen en het beheerplan groen. 

In 2023 is een nieuw Groenbeleidsplan opgesteld. Het Groenbeleidsplan zal in het 1ste kwartaal van 2024 ter besluitvorming worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Zodra goedkeuring is gegeven zal gestart gaan worden met een Uitvoeringsplan Groen waarin het beleid uitgerold gaat worden in een 4-jarig uitvoeringsprogramma. 

Het Programma Stedelijk Water (PSW) 2021 – 2025 vormt de basis voor het onderhoud en vervangingen aan riolering. Het PSW is de opvolger van wat voorheen het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) werd genoemd. Binnen dit programma staat beschreven op welke locatie welk onderhoud of vervanging noodzakelijk is. De rioolheffing wordt op basis van het PSW bepaald. 

Binnen het vastgestelde beheerplan zijn de beeldnormeringen van de CROW en de landelijke Standaard 2018 het uitgangspunt. Het beheerplan differentieert op basis van gebiedsindeling en kwaliteitsniveaus. Hierbij is kwaliteitsniveau B het uitgangspunt. De afgesproken kwaliteit wordt structureel bewaakt door de implementatie van een monitoringsplan.

In de beheerplannen zijn projecten en onderhoudsmaatregelen opgenomen om de gewenste kwaliteit te realiseren en te behouden. De planningen van de verschillende beheerdisciplines worden op elkaar afgestemd, zodat werkzaamheden gecombineerd worden uitgevoerd. Om deze integraliteit te borgen wordt het beheerplan regelmatig geactualiseerd.

De onderliggende beheerplannen en het integrale beheer heeft als doel:
•    Het zorgen voor een veilige, comfortabele, leefbare en duurzame openbare ruimte voor de bewoners van Albrandswaard;
•    De afgesproken kwaliteit van de openbare ruimte waarborgen door kwaliteitssturing;
•    Het beleid en consequenties hiervan v.w.b. de vastgestelde kwaliteitsniveaus aan alle belanghebbenden communiceren, zodat gekozen beleid en daarmee keuzes in de dagelijkse praktijk duidelijk en uitlegbaar zijn;
•    Voldoen aan wettelijke normen;
•    Budgetbeheersing;
•    Integrale afstemming tussen de verschillende beheeractiviteiten;
•    Termijnplanning voorhanden, en
•    Integrale aanpak van de taakvelden om hiermee een efficiëntieslag te behalen.

De beleidskaders waarbinnen het beheer en onderhoud wordt uitgevoerd is o.a. opgenomen in: Beheerkwaliteitsplan 2012 (BKP), de beleidsnota’s Groenbeleidsplan 2009 – 2019 (nieuw in 2024 “Groenbeleidsplan en Uitvoeringsplan Groen”), Programma Stedelijk Water 2021 -2025, het Gemeentelijke Verkeer-, en Vervoersplan 2012 (nieuw in 2024 het “Mobiliteitsplan”), Laadvisie, Speelruimteplan 2010 – 2020 (nieuw in 2024 “Speelruimteplan 2024”), Licht op Albrandswaard, beleidskader openbare verlichting 2016, Beleidsplan afval en grondstoffen 2019 en het Baggerplan. Dit beleid is vertaald in de genoemde beheerplannen en wordt zo ter uitvoering gebracht.

De functie van het gemeentelijke wegennet is om het verkeer veilig, vlot en comfortabel te verwerken. Als wegbeheerder heeft de gemeente een zorgplicht om haar wegen te onderhouden en veilig te houden. Deze plicht is afgeleid van de Wegenwet. Onvoldoende zorg hiervoor leidt tot klachten van gebruikers van de buitenruimte en mogelijk tot schadeclaims. Door het opstellen van het beheerplan openbare ruimte 2020 - 2024 is de financiering van het onderhoud van het totale wegenbestand voor de komende jaren inzichtelijk en beheersbaar gemaakt. De onderhoudstoestand van de wegen in relatie tot het beschikbare budget is hierbij onderbouwd.

Vanaf 2023 ligt de focus op het renoveren van de straten in de omgeving van park Rhoon (Sering, Jasmijn, Rozenhof, Magnolia, Primulahof, Goudenregen, Perelaer, Prunus en deel van De Gaarde). Deze renovaties worden in 2023 met een doorloop in 2024 voorbereid en aanbesteed. De uitvoering en realisatie van de projecten zal plaatsvinden in laatste kwartaal van 2023 met doorloop naar voorjaar 2024. In het kader van de integrale aanpak wordt hierbij de hele openbare ruimte meegenomen waaronder groen, riolering en indien nodig openbare verlichting. Bij de planvorming wordt ook rekening gehouden met eventuele verkeerskundige aanpassingen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Naast deze reconstructie vinden er aan de hand van weginspecties buiten grotere onderhoudswerkzaamheden plaats. Deze locaties zijn pas bekend nadat de weginspecties zijn uitgevoerd. 

In 2023 zijn diverse onderhoudswerkzaamheden aan de wegen uitgevoerd. In het Bakkerspark zijn de halfverharding paden volledig vernieuwd, diverse trottoirs herbestraat in Portland, door de hele gemeente zijn oneffenheden door wortelopdruk in de bestrating verwijderd en zijn diverse levensduur verlengende reparaties uitgevoerd op ontsluitingswegen.

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over circa 116 hectare aan diverse verharding met een vervangingswaarde van circa € 78 miljoen. Binnen deze discipline is kwaliteitsniveau A doorgevoerd in de centra gebieden, niveau B in de woonwijken en niveau C op industrieterreinen. Deze niveaus worden getoetst conform de CROW beeldnormeringen. De technische staat van de verharding op dit moment is goed. Het effect van de verlaagde kwaliteit op de industrieterreinen en de doorgevoerde bezuiniging in 2021 en 2022 zal pas na meerdere jaren effect hebben. Op termijn is dus wel extra onderhoud en daarmee budget noodzakelijk om opgelopen achterstanden in te halen. Dit wordt in de gaten gehouden door de wegen via jaarlijkse weginspecties te beoordelen. 

Zettingsgebieden
De bodem onder de openbare ruimte van Albrandswaard bestaat nagenoeg overal uit klei. Klei is een middelmatig stabiele bodemondergrond  en geeft doorgaans een gelijkmatige zetting. Echter, eind jaren '90 en beginjaren '00 is er infrastructuur aangelegd op een minder stabiele bodem dan klei. Dit betreft de (Vinex) wijken Parels en Diamant van Portland en een derde deel van de wijk Valckensteijn in Poortugaal. Hier zal eerder groot onderhoud nodig zijn door verzakkingen. Tot op heden zijn de verzakkingen voor de korte termijn aangepakt, komend jaar zal onderzoek verricht gaan worden om de aanpak en de kosten voor de komende periode te bepalen.

Binnen het onderdeel ‘schoon houden van de openbare ruimte’ valt ook de onkruidbestrijding op verhardingen. Binnen Albrandswaard worden hiervoor geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt.  

Kwaliteit
Een schone leefomgeving heeft in onze gemeente een hoge prioriteit. In de dorpscentra (winkelgebieden) wordt kwaliteitsniveau A als norm gehanteerd en voor het overige deel van de openbare ruimte kwaliteitsniveau B. Via visuele controles buiten en tussentijdse oplevermomenten van wijken waar het onderhoud is uitgevoerd zien we erop toe dat deze kwaliteit wordt behaald. 

Openbare verlichting speelt een belangrijke rol in de openbare ruimte. Als gemeente dragen we zorg voor een goed functionerende openbare verlichting waarmee de sociale veiligheid, de verkeersveiligheid en de leefbaarheid wordt gediend. Bij de toepassing of vervanging van openbare verlichting hanteren we de volgende uitgangspunten:

• De gemeente zorgt voor verlichting op maat daar waar het volgens de Nederlandse Praktijk Richtlijn NPR 13201 + A1:2018 nl noodzakelijk is of vanuit sociale veiligheid wenselijk is;
• De openbare verlichting is energiezuinig en afgestemd op de behoefte;
• Vervanging van masten/armaturen wordt zoveel mogelijk gecombineerd met geplande reconstructies en uitgevoerd in LED verlichting;
• Om de elektrotechnische veiligheid van de installaties te verbeteren voorzien we niet geaarde lichtmasten bij vervanging van dubbel geïsoleerde aansluitkastjes en/ of armaturen, en
• In het buitengebied en bij randen van natuurgebieden hanteren wij het uitgangspunt: ‘er wordt niet verlicht, tenzij’.

In 2023 zijn er ca. 400 armaturen op diverse locaties in Rhoon en Poortugaal vervangen. Er zijn 9 lichtmasten vervangen. Daarbij was er nog enige uitloop van projecten die in 2022 zijn uitgezet bij de onderhoudsaannemer maar een langere doorlooptijd hadden. Hierbij worden oude armaturen vervangen en gaan we over naar LED waardoor op energie bespaard wordt.

Op financieel gebied verwachten we nog wel een aantal afwijkingen omdat bepaalde lampen in 2024 niet meer geproduceerd worden en we hier een oplossing voor moeten zoeken. 

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over een areaal van circa 6.300 lichtmasten met een vervangingswaarde van circa € 5,7 miljoen. De gehele openbare verlichtingsinstallatie voor het preventieve en correctieve onderhoud is uitbesteed aan een daartoe gespecialiseerd bedrijf. Hiervoor heeft er in 2023 een nieuwe aanbesteding plaats gevonden. Storingen die gerelateerd zijn aan de ondergrondse infrastructuur zijn hoofdzakelijk voor verantwoordelijkheid van Stedin.

De verlichtingskwaliteit zelf is niet via wettelijke of bindende bepalingen geregeld. De Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) heeft wel richtlijnen opgesteld. De gemeente Albrandswaard volgt hierbij een tweesporen beleid ten aanzien van de te hanteren verlichtingsniveaus:

1. De openbare verlichting ten behoeve van nieuwe infrastructuur bij reconstructies binnen de bebouwde kom dient te voldoen aan de Nederlandse Praktijk Richtlijn NPR 13201 + A1:2018 nl, en
2. In het buitengebied en bij randen van natuurgebieden hanteren wij het uitgangspunt: ‘er wordt niet verlicht, tenzij’.

Voor 2024 blijft de focus liggen op het verkeersveiliger maken van 30km zones en langzaamaan verbindingen en schoolomgevingen. Voor dit laatste is een goed afstemming met de scholen van groot belang om de omgeving rondom de scholen veiliger te maken. Hierbij wordt wel gekeken naar educatie/gedragsverandering in combinatie met fysieke aanpassingen buiten. Alleen fysieke aanpassingen lost doorgaans het gedragsprobleem niet op en zo blijft de overlast/onveiligheid. 

Naast fysieke maatregelen is in 2023 gestart met het opstellen van een nieuwe mobiliteitsvisie, welke uiterlijk in 2024 gereed zal zijn. Dit plan dient handvatten te bieden hoe we als gemeente met alle toekomstige verkeersontwikkelingen, mobiliteitsvraag en nieuwbouw in de gemeente omgaan. Dit zal worden vertaald in een uitvoeringsplan voor 5 jaar waarmee we gericht eventuele problemen kunnen aanpakken en de verkeersveiligheid verder kunnen verbeteren.    

Riolering draagt bij aan de volksgezondheid. De gemeente is wettelijk verplicht een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vast te stellen. De gemeente heeft een zorgplicht met betrekking tot inzameling en transport van afvalwater, hemelwater en grondwater. Hiervoor mag de gemeente een rioolheffing innen. In het kader van de Omgevingswet is het GRP omgevormd naar een Programma Stedelijk Water (PSW) 2021 – 2025. De thema's duurzaamheid en klimaatadaptie krijgen in het PSW nadrukkelijk aandacht. Het PSW is vastgesteld in 2020. Het PSW geeft een actueel beeld van de benodigde onderhoudsbehoefte voor de riolering voor een periode van 5 jaar en voor de lange termijn. 

In 2023 is gestart met het vervangen van riolering en verhardingen in de Jasmijn, Sering en een gedeelte van de Gaarde. Dit project wordt  in 2024 afgerond. Het riool in de Akkerstraat is vernieuwd en op diverse locaties binnen de gemeente is het riool gerenoveerd, deze werkzaamheden worden in 2024 afgerond. Daarnaast is een integraal beheerproject opgestart in de straten De Warnaar, De Terp, De Meeting en De Heuvel. Binnen dit project wordt de riolering vervangen en worden de straten klimaatadaptief ingericht. Het jaar 2023 stond in het teken van het vastleggen van ambities en het opstellen van een schetsontwerp. 

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over circa 133 kilometer vrij verval riool en 49 kilometer drukriolering met een vervangingswaarde van circa € 89 miljoen. Volgens landelijke maatstaven wordt ten aanzien van de kwaliteit van rioolstelsels niet gesproken in termen van kwaliteitsnormen zoals bij wegen, groen en straatreiniging maar van schadeklassen. Voorbeelden van deze schadeklassen zijn: scheurvorming in buizen, wortelingroei, verzakking en zandinloop. De beslissing tot vervanging of renovatie is gebaseerd op de uitkomsten van een rioolinspectie. Riolering gaat normaliter gemiddeld 60 tot 65 jaar mee. De riolering wordt eens in de 7 jaar gereinigd (ongeveer 19 km) en eens in de 14 jaar geïnspecteerd (ongeveer 9,5 km). Incidenteel worden extra inspecties uitgevoerd naar aanleiding van klachten (bijv. over wegverzakkingen).  

Bij rioolvervangingsprojecten wordt zoveel als mogelijk integraal gewerkt. Daarbij streven we ernaar om de openbare ruimte robuust in te richten. Effecten van klimaatverandering, waaronder wateroverlast, kunnen op die wijze worden beperkt. Wateroverlast kan niet alleen met riolering verholpen worden. Het betekent ook iets voor de wegverharding en groeninrichting. We werken samen met onze inwoners, ondernemers en woningbouwverenigingen.

De bomen, beplanting en het gras in een gemeente zijn de aankleding van de openbare buitenruimte en belangrijk voor de beleving van onze buitenruimte. De gemeente hanteert het motto 'Albrandswaard: Dorpen tussen groen en stad'. De groene long in een verder verstedelijkte omgeving. Het ontwikkelen, opbouwen en onderhouden van het openbaar groen is daarom een belangrijk gegeven. Deze belangrijke uitgangspunten en nog vele  andere punten zijn vastgelegd in een nieuw Groenbeleidsplan die in 2023 is opgesteld. Het Groenbeleidsplan zal in het 1ste kwartaal van 2024 ter goedkeuring worden gelegd aan de gemeenteraad. Zodra goedkeuring is gegeven zal gestart gaan worden met een Uitvoeringsplan Groen waarin het beleid uitgerold gaat worden in een 4-jarige uitvoeringsprogramma. De kaders voor het Uitvoeringsplan Groen zijn al voorbereid en bepaald.

Sinds 2016 wordt er stevig ingezet op een consequent boombeheer gericht op een optimale begeleiding en ontwikkeling van bomen en het uitvoeren van structurele boomveiligheidscontroles. In 2023 is weer 1/3e deel van het bomenbestand gecontroleerd conform de geplande cyclus en worden de noodzakelijke snoeimaatregelen uitgevoerd. In navolging daarop ontstaat inzicht in de bomen die gekapt dienen te worden vanwege veiligheid. Deze worden vervolgens ook in hetzelfde jaar gekapt en waar mogelijk vervangen. Door jaarlijkse herhaling van deze planning wordt er zorg gedragen voor een kwalitatief goed en veilig bomenbestand.

In 2023 zijn weer vele mooie groen successen behaald waarbij vele en verschillende boomsoorten en heestersoorten zijn aangeplant die bijdragen aan meer beleving en zorgen voor een hogere biodiversiteit. De grootste groenprojecten van het afgelopen jaar zijn:

•    Groeninrichting Park Rhoon;
•    Groenrenovatie Viaductweg t.h.v. Huis van Albrandswaard te Rhoon;
•    Groeninrichting Rijsdijk 172 te Rhoon;
•    Groenrenovatie Hovenier te Rhoon;
•    Groeninrichting Waalstraat te Rhoon;
•    Groenrenovatie Agaatlaan te Portland;
•    Boomvervanging Baljuw te Rhoon, en
•    Boomvervanging Kwartslaan te Portland.

De groenprojecten dragen bij aan het groen houden van onze dorpen en het verhogen van de kwaliteit van het groen. 

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over circa 28 ha. beplanting, 110 ha. gras en ruim 13.600 bomen met een vervangingswaarde van circa € 14,5 miljoen. Binnen het groen is kwaliteitsniveau A het uitgangspunt in de centra gebieden en niveau B in de woonwijken en industrieterreinen. Via visuele controles buiten en tussentijdse oplevermomenten van wijken waar het onderhoud is uitgevoerd wordt erop toegezien dat de kwaliteit wordt behaald. Waar nodig wordt vervolgens bijgestuurd of extra onderhoud gepleegd om het buiten schoon, heel en veilig te houden.      

De gemeente en het waterschap zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van het oppervlaktewater en voor het op diepte houden van de sloten en waterwegen in de gemeente. Het onderhoud bestaat uit het verwijderen van waterplanten en riet (dagelijks onderhoud) en baggeren (planmatig onderhoud). Bij slecht beheer en onderhoud kunnen beide ervoor zorgen dat er een slechte doorstroming en afwatering ontstaat.

Van deze werkzaamheden is baggeren het meest ingrijpend. In alle wateren in ons gebied ligt op de bodem een laag bagger: een mengeling van plantenresten en bezonken slib. De aangroei van bagger is een natuurlijk proces. Gemiddeld groeit bagger met ongeveer een centimeter per jaar. Om te voorkomen dat onze wateren steeds minder diep worden, moeten we de bagger eens in de zoveel tijd weghalen. Met het baggeren komen de sloten en waterwegen weer op de oorspronkelijke diepte. Problemen met de waterhuishouding, waterkwaliteit en te ondiep water worden daarmee opgelost. 

Daarnaast worden er binnen onze gemeente beschoeiingen onderhouden. Op basis van technische levensduur en visuele inspecties wordt beoordeeld waar beschoeiing aan vervanging toe is. Waar mogelijk wordt daarbij bekeken of beschoeiing vervangen kan worden door natuurvriendelijke oevers. Indien dit niet mogelijk blijkt zal nieuwe beschoeiing terug geplaatst worden. Indien uit de inspectie blijkt dat vervanging nodig is zal dit uitgevoerd worden, indien in goede staat zal vervanging worden uitgesteld.  

Koedood
De Koedood is de grootste aaneengesloten waterplas in onze gemeente en neemt daardoor een bijzondere positie in qua waterbeheer. In 2017 is er een overeenkomst getekend met het Waterschap Hollandse Delta over het onderhoud van de Koedood bij Portland. Per 1 januari 2018 is daarmee het baggeronderhoud door het waterschap afgekocht en ligt het volledig beheer bij de gemeente. Om het waterbeheer van de Koedood alsmede het groenbeheer van de Noordrand goed vorm te geven en aan te laten sluiten bij de wensen van de bewoners, is in 2018 samen met een groep bewoners uitgangspunten voor beheer opgesteld. Er is vervolgens gekozen voor een Europese aanbestedingsprocedure volgens de ‘mededingingsprocedure met onderhandeling’, deze is in 2020 afgerond. Middels deze procedure is een aannemer gecontracteerd met de beste kennis van zaken, creatieve en innovatie oplossingsrichtingen en de volle motivatie om de komende 10 jaar aan de slag te gaan in dit gebied. Het beschikbare budget staat vast in deze aanbesteding. Binnen dit contract is vastgelegd dat de onderhoudsaannemer samen met bewoners, gemeente en overige belangrijke stakeholders in overleg treedt over de inrichting, wensen en het onderhoud van het gebied. Hiermee moet een recreatief en aantrekkelijk gebied met ook voldoende natuur en biodiversiteit ontstaan. 

Kwaliteit
De gemeente Albrandswaard beschikt over circa 46 ha. oppervlakte water (sloten en plassen). Baggeronderhoud wordt planmatig gedaan op basis van jaarlijkse inpeilingen en op basis van meldingen klachten. De hieruit voortkomende werkzaamheden worden in een onderhoudsbestek verwerkt en uitgevoerd door een aannemer. Bij uitvoering van het baggeren speelt de Wet Natuurbescherming en beperking van overlast een belangrijke rol. Daarom vindt uitvoering plaats tussen 1 oktober en 15 maart. Het dagelijks onderhoud van de oevers en het verwijderen van riet en waterplanten wordt jaarlijks uitgevoerd. Uitvoering van deze werkzaamheden vinden plaats vanaf 15 juli. Via toezicht zorgt de gemeente ervoor dat de juiste kwaliteit wordt behaald en voldaan wordt aan de wet- en regelgeving.

Vanaf 1 januari 2024 maken we voor het baggeronderhoud, planningen en baggerprognose gebruik van een specialistisch gis programma. In 2023 is het is er een inhaalslag gemaakt op het baggeronderhoud. In de afgelopen 4 jaar is er maar zeer beperkt gebaggerd als gevolg van de PFAS problematiek en ook tijdens corona is er minder werk uitgevoerd. Hierdoor is er een achterstand in het regulier baggeronderhoud. Ook in 2024 en mogelijk 2025 zal er extra baggerwerk moeten worden uitgevoerd om de achterstanden in te lopen.

Voor beschoeiing zijn er geen bijzonderheden. Er is plaatselijk op basis van inspecties, klachten en einde levensduur beperkt beschoeiing vervangen. Bij de renovatie van park Rhoon zijn grote delen beschoeiing vervangen door natuurvriendelijke oevers, alleen bij de nieuwe locatie van het hertenkamp is nieuwe beschoeiing aangebracht.

De civiele kunstwerken in Albrandswaard bestaan uit bruggen, trappen, geluidsschermen, vlonders en visplaatsen. Voet /fiets bruggen vormen hiervan het grootste aandeel. Voor het beheren en onderhouden van de bruggen zal dit jaar het beheerplan (2016) geactualiseerd worden. Ten aanzien van de gemiddelde onderhoudskosten en de levensduur van bruggen zijn geen landelijke normen vastgesteld. Reden hiervoor is dat dit per brug sterk afhankelijk is van de ligging, omgevingsaspecten en de toegepaste constructie.

Met de huidige objectgegevens,  technische inspecties gepland in dit jaar en de onderstaande uitgangspunten wordt het beheerplan opgesteld. Dit geeft inzicht in de onderhoudsaanpak. Het beheerplan 2023-2027, met daarin opgenomen het meerjarig vervangingsplan, geeft inzicht in het onderhoud en de benodigde vervangingen. Voor vervanging werkelijk plaatsvindt, wordt altijd eerst nog grondig gecontroleerd door maatregeltoets op locatie, of dit ook werkelijk aan de orde is of dat uitstel en onderhoud mogelijk is in plaats van vervanging.

In 2023 is de brug aan de Landjonker volledig vernieuwd. Ook zijn diverse bruggen gereinigd waarbij algen en mos aanslag zijn verwijderd en enkele daarvan geschilderd. In 2024 worden de bruggen in Albrandswaard door een extern bedrijf geinspecteerd, de daaruit komende onderhoudsmaatregelen worden in 2024 uitgevoerd.

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over circa 100 civiele kunstwerken met een vervangingswaarde van circa € 7,7 miljoen. Bij het opstellen van het beheerplan en het daarin ook opgenomen vervangingsplan dit jaar worden de hierna genoemde aspecten afgewogen:

• Veiligheid;
• Levensduur verlengend, en
• Schoonhouden.

Vanwege noodzakelijke bezuinigingen in 2021 en 2022 is er op het onderhoudsbudget voor civiele kunstwerken bespaard. Dit was mogelijk vanwege de (op dat moment) goede staat van de bruggen (schoon, heel en veilig). Nu, twee jaar later, is er onderhoud noodzakelijk t.a.v. het esthetische aspect schoon maar vooral t.a.v. het conserveren (o.a. schilderen). Bruggen zijn hierdoor op korte termijn niet minder veilig geworden maar minder fraai om te zien, en kwetsbaarder door ontbreken van conserverende laklaag. Voor herstel hiervan zullen in 2024 veel bruggen het nodige onderhoud krijgen. Daarnaast zullen onderhoudswerken uit eerdere inspecties worden uitgevoerd.

In het ‘Besluit Veiligheid van Attractie- en Speeltoestellen’ (het Attractiebesluit) zijn de wettelijke bepalingen voor aansprakelijkheid en veiligheid vastgelegd. Indien er sprake is van een ongeval door een gebrek aan het speeltoestel of een onveilige ondergrond, dan is degene die het speeltoestel beheert altijd als eerste aansprakelijk.

Alle speelruimten en speeltoestellen zijn beoordeeld en afgezet tegen de demografische ontwikkelingen binnen de gemeente. Dit is verwoord in het Speelruimteplan 2010 - 2020. In 2023 heeft een evaluatie plaatsgevonden van het speelruimteplan. Hiermee is nieuw inzicht ontstaan in de locaties waar geïnvesteerd en waar vervangen moet worden en welke speellocaties mogelijk opgeheven kunnen worden. Hiermee voorkomen we dat investeringen op de verkeerde plek gedaan worden. De evaluatie uit 2023 zal in 2024 verder worden vertaald in een nieuw op te stellen Speelruimteplan. 

In 2023 zijn conform het beheerplan openbare ruimte meerdere speellocaties in de gemeente heringericht. Het gaat hierbij om de locaties: Buitenhof, Topaaslaan, Polderstraat, Molenweg, Kobalt, Doen Beijenzlaan. Voor deze speellocaties geldt dat er pas vervangen wordt als dit vanuit veiligheid noodzakelijk is waarbij bij renovatie van volledige speellocaties altijd gekeken wordt of toestellen die herbruikbaar zijn eventueel te verplaatsen zijn. 

Kwaliteit
In 2023 beschikte Albrandswaard over 129 speelplekken met een vervangingswaarde van circa € 2,3 miljoen. Op basis van de regelgeving worden de speeltoestellen vier keer per jaar gecontroleerd en geconstateerde afwijkingen en mankementen zo snel als mogelijk verholpen. De inspectieresultaten, reparaties en aanpassingen worden vastgelegd in een logboek. Tijdens het dagelijks onderhoud door de buitendienst wordt er op gelet dat alles schoon, heel en veilig is.

In 2022 is voor alle gemeentelijke gebouwen een nieuwe meerjarenonderhoudsplan (MJOP) opgesteld. Op basis van deze MJOP’s is een financiële doorrekening gemaakt met de te verwachten onderhoudskosten en hoe deze worden gedekt t/m 2036.

Kwaliteit
Ten aanzien van de kwaliteitsnorm voor gemeentelijke gebouwen worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
•    De gemeentelijke gebouwen bevinden zich op onderhoudsniveau 3.  
•    Het op planmatige wijze uitvoeren van het regulier onderhoud met materialen van gelijkwaardige kwaliteit.

Omschrijving	Begroting na wijziging excl. kapitaallasten	Realisatie excl. kapitaallasten
Budgetten
Wegen	898.200	773.000
Riolering	1.494.200	1.285.339
Verkeersmiddelen	335.700	256.333
Groen, waterwegen en baggeren	2.304.700	2.370.840
Civiele kunstwerken	73.400	64.968
Spelen	73.900	73.832
Straatreiniging	458.900	471.252
Straatmeubilair	68.700	46.369
Openbare verlichting	506.100	427.378
	6.213.800	5.769.311
Investeringen
Wegen	902.400	449.701
Riolering	1.027.000	1.196.022
Bruggen	91.900	94.200
Beschoeiingen	47.600	16.973
Speelvoorzieningen	232.400	231.456
Openbare verlichting	182.000	194.857
	2.483.300	2.183.209

Naam Reserve	Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per
	1-1-2023	1-1-2024	1-1-2025	1-1-2026	1-1-2027	1-1-2028
Reserve Baggeren	392.086	336.186	280.286	224.386	168.486	112.586
Reserve Grootonderhoud gebouwen	950.171	1.066.471	1.182.771	1.299.071	1.415.371	1.531.671
	1.342.257	1.402.657	1.463.057	1.523.457	1.583.857	1.644.257

Omschrijving	Aantal		Toelichting
Groen
Bomen	13.678	stuks
Natuurlijke beplanting	175.696	m2	bosplantsoen, etc.
Cultuurlijke beplanting	104.903	m2	heesters, rozen, etc.
Haag	21.446	m2
Gras	1.019.092	m2
Openbare verlichting
Lichtmasten	6.231	stuks
Armaturen	6.305	stuks
Lichtbronnen	6.349	stuks
Speelvoorzieningen
Speel- en sporttoestellen	539	stuks	verspreid over 119 speelplekken en 9 schoolpleinen
Kunstmatige valondergronden	8.993	m2	waaronder kunstgras, rubber tegels, ecoscape, zand, boomschors en gietvloer
Waterhuishouding
Watergang	461.687	m2
Oeverbeschoeiing	24.142	m
Natuurlijke oevers	38.388	m
Wegen
Asfalt	280.362	m2
Bestrating	896.598	m2
Overige verhardingen	14.909	m2
Goot	1.482	m2
Kolken	11.840	stuks
Verkeer
Markeringen	2.914	m2
Verkeersborden	2.320	stuks
Verkeersteken	1.680	stuks
Civiele kunstwerken
Fiets- en voetbruggen	68	stuks
Overige kunstwerken	69	stuks	trappen, vlonders, visplaatsen
Verkeersbruggen	8	stuks
Riolering
Drukriolering	77.400	m
Rioolvoorziening	9	stuks
Vrijvervalleiding	143.199	m
Rioolput	3.673	stuks
Gemalen
Gemalen	45	stuks
Drukriool	234	stuks
CVK	43	stuks
Bergbezinkvoorziening	5	stuks
Kunstwerk	1	stuks