Niet in voorgaande programma's verantwoorde baten en lasten

Met ingang van het begrotingsjaar 2017 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (het BBV) gewijzigd. Een van de wijziging betreft het verantwoorden van algemene baten en lasten in de begroting en jaarrekening.

Baten en lasten die direct verbandhouden met activiteiten die gericht zijn op de externe klant, worden verantwoord in de programma’s. Dus alleen de baten en lasten die betrekking hebben op het primaire proces worden in de programma’s opgenomen. Baten en lasten die hier niet onder vallen, worden buiten de programma’s gehouden. Het gaat hierbij om overheadkosten, algemene dekkingsmiddelen, Vennootschapsbelasting en onvoorzien.

Zo komt er meer inzicht in de omvang van de baten en lasten van het primaire proces in het algemeen en de overhead in het bijzonder.

Algemene dekkingsmiddelen zijn middelen die geen relatie hebben met een bepaalde activiteit.
Onder de algemene dekkingsmiddelen vallen de taakvelden 0.5 Treasury, 0.61 OZB woningen, 0.62 OZB niet-woningen, 0.64 Belasting overig en 0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen Gemeentefonds.

Hieronder zullen individuele verschillen groter dan € 50.000 nader worden toegelicht.

Lasten
9.1 In de begroting van 2024 is materieel, wat over is gekomen vanuit de BAR-organisatie, ingeboekt. Naar nu blijkt kan een deel van het opgenomen bedrag weer vrijvallen, omdat de opgenomen lasten te hoog zijn gebleken. Dit heeft een positief effect van ongeveer € 27.000. 
Daarnaast wordt er minder rente toegerekend aan het programma, waardoor de lasten toenemen met ca. € 205.000. Verder worden er hogere uitgaven aan rente voor langlopende leningen verwacht; deze lasten nemen met ongeveer € 90.000 toe t.o.v. 2024. 
Het restant wordt verklaard door mutaties < € 50.000.

Baten
9.1 De toename in de baten komt onder meer door hogere te verwachten dividendinkomsten (+ € 60.000). Daarnaast wordt de te ontvangen rente op het schatkistbankieren positief bijgesteld, met € 100.000, vanwege de gestegen rente op het schatkistbankieren.
Verder ontvangen we meer geld vanuit het Rijk via het Gemeentefonds (+ € 1,3 mio) en nemen ook de OZB-inkomsten toe (+ € 320.000).
De interne doorverdeling van personeelslasten leidt tot een nadeel van ca. € 130.000.

Het saldo van de betaalde rente en de ontvangen rente wordt door middel van het renteomslagpercentage via de kapitaallasten doorberekend aan de taakvelden. Deze doorberekening is gebaseerd op de boekwaarde van de vaste activa per 1 januari x het renteomslagpercentage. Het percentage wordt berekend bij het opstellen van de begroting, waarbij uitgegaan wordt van de geraamde boekwaarde van de vaste activa en de geraamde rente. Het saldo van de financieringsfunctie betreft het verschil tussen rentelasten van de geldleningen OG (verminderd met de eventueel ontvangen rente) en de doorbelaste rentelasten naar de taakvelden.

De verantwoorde algemene uitkering uit het Gemeentefonds is gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de begroting bekende informatie (meicirculaire 2024). De ontwikkeling van de algemene uitkering voor de jaren 2025 - 2028 ziet er als volgt uit:

Overheadkosten zijn alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces (BBV artikel 1 lid 2). In de notitie Overhead van de commissie BBV is aangegeven welke baten en lasten verantwoord worden onder overheadkosten. 
In het kort komt het erop neer dat de volgende uitgangspunten gehanteerd kunnen worden:

- Directe kosten worden zoveel mogelijk direct toerekenen aan de desbetreffende taakvelden en programma’s;
- Ondersteunende taken zijn niet direct dienstbaar aan de externe klant of het externe product en behoren daarom tot de overhead;
- Sturende taken vervult door hiërarchische leidinggevende behoren tot de overhead, en
- De positionering van een functie binnen de organisatie heeft geen invloed op de beoordeling of er sprake is van overhead.

De baten en lasten voor overhead zijn verantwoord op het taakveld 0.4 Overhead.

Hieronder zullen individuele verschillen groter dan € 50.000 nader worden toegelicht.

Lasten
9.2 De hogere lasten komen voornamelijk vanwege de hogere doorbelasting van de personele lasten naar het taakveld Overhead toe. In 2025 komen alle medewerkers die in 2024 nog in de SWO met Ridderkerk zaten, over naar Albrandswaard. Met deze overgang verandert ook de feitelijk werkgever, van de gemeente Ridderkerk naar de gemeente Albrandswaard. Deze ontwikkeling leidt tot een hogere doorbelasting naar het subprogramma Overhead, van ongeveer € 1 mio. Hier staat tegenover dat de doorbelasting vanuit de SWO komt te vervallen (-/- € 650.400). Ook de lasten voor bestuursondersteuning nemen af, met ca. € 77.000, vanwege personele mutaties. Het restant wordt verklaard door mutaties < € 50.000.

Baten
9.2 De hogere baten komen door het opnemen van een stelpost voor de interne doorbelasting van gewerkte uren naar projecten (+ € 132.000), en door de interne doorbelasting van personeelslasten vanuit het taakveld Overhead (+ € 228.700).

Door de inwerkingtreding van de Wet modernisering Vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen zijn gemeenten met ingang van 1 januari 2016 Vpb-plichtig over hun (winstgevende) ondernemersactiviteiten. Doel van deze wet is het scheppen van een gelijk speelveld tussen overheidsondernemingen en private ondernemingen.
Omdat de Belastingdienst de gemeente in zijn geheel aanslaat voor de Vpb-heffing en deze heffing niet per overheidsonderneming uitsplitst is, wordt de eventueel af te dragen Vpb-heffing van alle ondernemingsactiviteiten opgenomen als één bedrag in het programmaplan en het overzicht van baten en lasten. Het is niet nodig om per programma waarin ondernemingsactiviteiten zijn opgenomen een naar rato-deelbedrag Vpb-heffing te ramen.

De Vpb is verantwoord onder het taakveld 0.9.

Er zijn geen individuele verschillen groter dan € 50.000.

In de begroting is een bedrag opgenomen voor onvoorziene lasten. Er is sprake van onvoorziene lasten wanneer deze onvoorzienbaar, onontkoombaar en onvermijdbaar zijn. Deze post is niet bedoeld om overschrijdingen op bestaande budgetten te dekken.

Er zijn geen individuele verschillen groter dan € 50.000.