Risico decentralisaties in het sociaal domein
Het doel van de decentralisaties in het sociaal domein (gestart in 2015) was/is om het beleid dichter bij de burgers te brengen en de zorg beter op de lokale behoeften af te stemmen. Inmiddels is duidelijk dat de verwachte effecten van de decentralisaties nog niet op orde zijn. Er is nog steeds sprake van een toenemend gebruik van de jeugdzorg en de maatschappelijke ondersteuning. Decentraliseren in algemene zin is bedoeld om beter te voorzien in spreiding van bevoegdheden om zo het functioneren en presteren van het openbaar bestuur (en zijn beleid en regelgeving) te verbeteren. In praktijk blijkt dat de mate waarmee de gemeente inhoudelijk en financieel kan sturen maar beperkt is en/of zelfs weer is afgenomen. Als er knelpunten zijn worden deze op landelijk niveau opgepakt en vindt er op dat niveau bijstelling plaats. De stevige risico’s die lokaal bestaan binnen de decentralisaties zijn hierdoor evengoed beperkt te beïnvloeden en blijven onveranderd hoog.
Bedrijfsvoering risico’s BAR-organisatie
De risico’s die bestaan binnen de bedrijfsvoering organisatie zijn in 2022 toegenomen. Het goed beveiligen van gegevens en de regelgeving hieromtrent is van invloed op de ontwikkeling van de risico’s in dit cluster. Er moeten continu stappen worden gemaakt om beheersing op een hoog niveau te houden. Dit vraagt om investeringen en doorontwikkeling op veel bedrijfsvoering elementen. Denk hierbij onder meer aan nieuwe taken, het compliant worden, zijn en blijven ten aanzien van wijzigende en nieuwe wet- en regelgeving, het beschikbaar hebben en houden van de juiste competenties en de hoge eisen aan technische oplossingen en beveiliging van data. Het risico en de onzekerheid dat dit niet of maar beperkt haalbaar is, is reëel.
De arbeidsmarkt wordt gekenmerkt door schaarste op veel specialismen binnen alle domeinen en dwingt vaker tot kostbare inhuur. Het ziekteverzuim is nog steeds hoog. De beoogde prestaties in de dienstverlening staan hiermee hierdoor onder druk.
De project risico’s voortvloeiend uit de op handen reorganisatie van de BAR-Organisatie zijn in deze analyse nog niet uitgewerkt omdat deze nog niet te kwantificeren zijn.
Corona risicodekking
De risico’s zijn in 2022 afgenomen. De maatregelen zijn nagenoeg volledig afgeschaald met het uitblijven van een nieuwe grote besmettingsgolf. Het is wel duidelijk dat er op verschillende vlakken langzaam gevolgen zichtbaar worden in de samenleving. Het risico blijft hierdoor nog steeds aanwezig met een mogelijke positieve bijstelling van de kans en daarmee de impact tot gevolg.
De oorlog in Oekraïne
De aanhoudende oorlog heeft in toenemende mate gevolgen voor de gemeente. Het realiseren van opvang en huisvesting voor de korte en langere termijn kunnen voor een grotere toename van benodigde weerstandscapaciteit gaan zorgen. Er gaat veel ambtelijke capaciteit naar de opvang en begeleiding van vluchtelingen en de administratieve organisatie. Aan de opvangtaak van de gemeente zijn vergoedingen gekoppeld. Vooralsnog geldt de insteek dat de gemeente geen financiële schade op mag lopen door de taken die hierin zijn ontstaan. We houden er rekening mee dat de kans op financiële schade als gevolg van de oorlog wel degelijk aanwezig is en toe zal nemen met het aanhouden er van.
Sterk stijgende energieprijzen, hoge inflatie
Onder andere door de oorlog en de sancties die het Westen oplegt aan Rusland blijven de prijzen van allerlei producten hoog. Niet alleen van gas, olie en benzine, maar ook van voedingsmiddelen, ruwe grondstoffen en bouwmaterialen blijven de prijzen fluctueren en hoog. Dit zorgt ervoor dat de inflatie flink is gestegen. De koopkracht neemt zo snel af dat het voor veel huishoudens problemen op kan gaan leveren. Bouw- en onderhoudskosten lopen eveneens hard op.
